کولیک نوزاد

طبق تحقیقات انجام شده و آمارهای بالینی به دست آمده تقریبا 50% از نوزادانی که به تازگی به دنیا آمده اند علائمی نظیر گریه بی وقفه و بی علت را از خود نشان می دهند، با توجه به اینکه گریه نوزاد می تواند به علل مختلفی نظیر انواع بیماری ها نیز رخ دهد دانستن اینکه نوزاد به کولیک مبتلا شده است یا بیماری خاصی سبب گریه های بی امان و بی وقفه او شده بسیار حائز اهمیت می باشد، کولیک نوزاد به علائمی می گویند که ممکن است نوزادان از سنین 2 هفتگی تا 4 ماهگی با آن دست و پنجه نرم کنند و اگر این علائم به موقع شناسایی و کنترل نگردد سبب بروز عوارضی برای نوزاد و والدین شود، از مرکز درمان در منزل درمان نو با شما خواهیم بود تا در رابطه با مهم ترین نکات قولنج نوزاد از علائم تا راه های تشخیص و درمان (شکستن قولنج نوزاد) برای شما صحبت کنیم، بسیاری از مادران عزیز به دنبال گریه های بی وقفه نوزاد خود به دلیل شروع علائم کولیک نوزادی دچار استرس و تنش می گردند که با شرایط فیزیکی و بدنی آن ها پس از زایمان تلفیق می شود و می تواند محرک اصلی افسردگی پس از زایمان برای مادران تلقی گردد، کولیک نوزاد و درمان آن فرآیند سخت و پیچیده ای نیست و با استفاده از برخی روش های خانگی و دارویی طبق نظر متخصص اطفال می توان این دوره را سپری نمود، با ما تا انتهای مطالب همراه باشید و اگر سوالی ذهن شما را درگیر کرده آن را از طریق کامنت های انتهای مطالب با ما در میان بگذارید تا پزشکان آنلاین و برخط مرکز درمان نو در سریع ترین زمان ممکن پاسخگوی شما عزیزان باشند.

پیشنهاد درمانی ویژه: ویزیت متخصص اطفال در منزل تهران و نحوه درخواست فوری آن؛ وارد این صفحه شوید

کولیک نوزاد چیست؟

معنی کولیک نوزاد (به انگلیسی: Colic) اختلالات گوارشی نوزادان تازه متولد شده است که مشخصا با علائمی نظیر گریه های بی وقفه نوزاد همراه است، به دلیل نوع گریه های نوزاد به کولیک نوزادان گریه های 3"3"3 هم می گویند زیرا علائم کولیک به صورت گریه و بی قراری های بی‌ وقفه بیش از سه ساعت در روز خود را نشان می دهد که بیش از سه روز در هفته و حداقل سه هفته نیز به طور می انجامد، قلنج نوزادان معمولا از 2 هفتگی تا 4 ماهگی ادامه دار است هرچند در برخی کودکان تا 12 ماهگی نیز احتمال ادامه وجود خواهد داشت، كوليك نوزاد می تواند با عوارض و خطراتی نظیر بروز افسردگی مادر پس از زایمان، سوء هاضمه برای کودک و خطر بروز سندرم کودکِ تکان خورده یا Shaken Baby Syndrome (SBS) نیز بگردد، تقریبا نیمی از کودکان تازه متولد شده علائم کولیک نوزادان را تجربه می کنند که در شب عود علائم بسیار بیشتر از سایر زمان های روز می باشد اما نباید از یاد ببریم که این علائم معمولا تا چهارماهگی برطرف شده و تاکنون عوارض حادی از کولیک روده نوزاد در سنین بالاتر مشاهده و گزارش نگردیده است،.

پیشنها ویژه درمانی: تزریقات کودکان در منزل با کارشناسان پرستاری بیمارستان؛ کلیک کنید.

علت کولیک نوزاد چیست؟

به طور مشخص علت واضحی برای کولیک وجود ندارد اما دلایلی را می توان نام برد که شاید یکی یا چندتایی از آن ها سبب بروز علائمی کولیک نوزادی و گریه های ی وقفه نوزاد شده است، نباید یادمان برود که کولیک نوزاد بیماری نمی باشد بلکه به دلیل برخی از عوامل محرک ایجاد شده است که سبب تحریک بیش از حد سیستم گوارشی و بروز علائم کولیکی می گردد، از مهم ترین علت کولیک نوزاد می توان به موارد زیر اشاره نمود:

میگرن نوزادی

یکی از دلایل بروز کولیک در نوزدان وجود میگرن نوزادی می باشد؛ سردرد متوسط تا شدید، حالت تهوع، استفراغ و حساسیت به نور و صدا از دلایلی است که سبب سردردهای میگرنی در نوزادان می گردد، نباید فراموش کنیم که تنها ۲.۵ درصد از کودکان در سنین زیر ۷ سال سردردهای میگرنی را تجربه می‌ کنند اما وجود میگرن نوزادی کماکان می تواند یکی از دلایل اصلی برای بروز علائم کولیک در نوزادان باشد که تشدید کننده این علائم نیز می باشد. 

یبوست

یکی از دلایل بروز کولیک نوزادی یبوست یا کانستیپیشن constipation می باشد، یبوست می تواند سبب به تعویق انداختن رشد مجاری گوارشی گردد، نفخ روده ای را بیشتر کند، دفع مدفوع را سخت تر کند و در نهایت سبب حساسیت دستگاه گوارشی و بروز کولیک نوزادان گردد.

بازگشت اسید به مری

پس زدن اسید معده به مری و تحریک بیش از حد کاردیا (کانال جداکننده مری از معده) می تواند یکی از علل محرک بروز کولیک نوزاد به حساب بیاید، نوزادانی که به دلیل نگرفتن آروغ توسط والدین، اختلال و ضعف در ماهیچه های مجرای گوارشی به دلیل وراثت، استفاده از غذاهای نفاخ توسط مادرخود و یا عدم پوزیشن مناسب برای خوردن شیر دچار زخم های گوارشی فوقانی به خصوص زخم مری و یا سرمعده می گردند بیشتر در معرض بروز علائم کولیک می باشند.

عدم تحمل لاکتوز

لاکتوز قند موجود در شیر مادر می باشد که ساختار شیمیایی آن نیز از دو مولکول گلوکز و یک مولکول گالاکتوز ساخته شده است، به دلیل عدم تکامل و نمو سیستم گوارشی احتمال دارد نوزاد شیرمادر را نتواند هضم کند و یا اگر هضم هم کند به صورت کامل نتواند قند های موجود در شیر را شکانده و آن را تجزیه کند، به همین علت ناتوانی در هضم قند موجود در شیر مادر می تواند سبب بروز علائم عدم تحمل به لاکتوز گردد که با کولیک نوزادی در میانه مستقیم می باشد.

آلرژی به شیر گاو

نوزادانی که شیرمادر خود را قبول نمی کنند و یا تمایلی برای تغذیه از طریق شیرمادر خود ندارند با دستور پزشک از شیرگاو استفاده می کنند، اگر این کودکان به دنیال استفاده از شیرگاو لاکتوز و محتویات شیرگاو هم واکنش بدهند علائم قولنج نوزاد ایجاد می گردد که می تواند با بروز علائمی نظیر گریه بی وقفه نوزاد همراه باشد.

زایمان ‌های پراسترس‌

زایملن پراسترس و سخت می تواند سبب وارد شدن تنش زیاد به نوزاد گردد، این تنش می تواند به هر اندام کودک منتقل گردد که از مهم ترین اندام هایی که در نوزادی در ارتباط مستقیم با کولیک نوزادی می باشد دستگاه گوارشی نوزاد می باشد، به همین دلیل مادرانی که دارای زایمان های طبیعی و یا کم استرس تر به نسبت مادران پراسترس و سزارینی می باشند نوزادانشان کمتر علائم کولیک نوزادی را تجربه می کنند.

گاز معده

گاز معده که ناشی از تجزیه و شکاندن قندهای موجود در شیرمادر یا شیر خشک (و یا حتی شیرگاو) می باشد می تواند یکی از دلایل مهم در ایجاد کولیک نوزاد به حساب بیاید.

اسپاسم عضلات گوارشی در حال رشد

به دلیل رشد و نمو احتمال اسپاسم های مکرر در عضلات گوارشی نوزاد وجود دارد، این اسپاسم ها به دلیل تقسیمات سلولی و افزایش حجم و سایز سلول های گوارشی و به خصوص از سوی عضلات صاف دستگاه گوارش می باشد که می تواند سبب بروز علائم کولیک نوزادان گردد.

بیشتر بخوانیم: دوره تزریق واکسن پرونار برای کودکان به چه صورتی است؟

فرق بین نفخ و کولیک نوزاد چیست؟

نفخ همان کولیک نیست، نفخ به احتباس گاز در روده یا میان مدفوع می گویند که سبب بروز علائم دل پیچه و دل درد در نوزاد می شود اما کولیک نوزاد به علائمی می گویند که سبب بروز گریه بی وقفه در کودک می شود؛ به زبان ساده تر نفخ می تواند سبب کولیک نوزادی گردد که دلایل آن می تواند به خوردن غذاهای نفاخ توسط مادر و تاثیر آن بر شیری باشد که نوزاد میل می کند، پس اگر جایی از شما پرسیدن که نفخ همان قولنج نوزاد یا کولیک نوزادی می باشد بگویید نفخ به احتباس گاز و دل پیچه نوزاد معطوف می شود که گریه های موقت را به همراه دارد اما قولنج یا کولیک به  مجموعه عواملی می گویند که بر دستگاه گوارش نوزاد تاثیرگذاشته و سبب بروز گریه های بی وقفه (حتی تا 4 ماه) در کودک می گردد.

بیشتر بخوانیم: درمان اسهال در کودکان و نکات مهم آن

علائم کولیک نوزاد چیست؟

قولنج نوزادی دارای علائم مشخصی می باشد که دانستن و شناخت هریک از نشانه های کولیک نوزاد می تواند در تعیین سریع کولیک و تغییر رفتار و مراقبت های والدین تاثیر مثبت بگذارد، از مهم ترین علائم قولنج نوزاد می توان به موار زیر اشاره نمود:

1. گریه شدید
2. جیغ یا داشتن علائم درد در یک نقطه بدن
3. گریه بدون دلیل مشخص
4. عصبانیت شدید نوزاد
5. گریه کردن کودک در عصرها
6. تغییر رنگ صورت
7. جمع کردن انگشتان در هنگام گریه
8. برافروختگی
9. سرخ شدن پوست
10. سرد بودن پاها
11. تنش بدن
12. پاهای کشیده یا سفت در هنگام گریه
13. بازوهای سفت و مشت های گره شده در هنگام گریه
14. کمر قوس دار یا شکم منقبض در هنگام گریه
15. ابروهای در هم رفته و عصبانیت با دست‌ های گره کرده
16. بازوهای سفت و محکم و صاف

شایع ترین زمان بروز کولیک نوزادان به چه صورتی است؟

به صورت کلی بروز کولیک نوزادان از 2 هفتگی تا 4 ماهگی ظاهر می شود که نیمه های ابتدایی (1 ماهگی) و دوران پایانی (4 ماهگی) بیشترین علائم کولیک نوزاد قابل مشاهده است، برای توضیحات بیشتر به موارد زیر توجه نمایید:

کولیک در نوزاد نارس

نوزادان نارس می توانند درجاتی از کولیک را از خود نشان دهند هرچند که علائم کولیک در نوزاد نارس به شدت کمتری از نوزاد با سن طبیعی دیده می شود، افتراق میان علائم کولیک نوزاد نارس با سایر بیماری ها نظیر ضعف در اکسپانشن ریوی به دلیل عدم تکامل یا اختلالات تنفسی به دلیل فقدان سورفاکتانت بسیار سخت تر از نوزاد متولد شده در دوره طبیعی تولد می باشد.

کولیک نوزاد زیر یک ماه

یکی از مهم ترین زمان بروز کولیک نوزادی دوره زیر 1 ماهگی نوزاد می باشد، شروع این علائم پس از تولد در ماه طبیعی زایمان از 2 هفتگی آغاز و تا 4 هفتگی می تواند به مرور به اوج خود برسد، از همین رو اگر کودکتان در دوره زیر یکماهگی است و علائم کولیک نوزادی را در آن واضح شده بدانید که کودک دچار قولنج روده ای شده است.

کولیک نوزاد دوماهه

در نوزاد 2 ماهه بروز علائم کولیک نوزادی مشاهده می شود اما با توجه به اینکه برخی از علائم تشدید کننده کولیک نوزاد در این دوره به مراتب برطرف یا کاهش یافته است علائم کولیک نوزاد نیز در این دوره به تبع کمتر است.

کولیک نوزاد در سه ماهگی

در دوره 3 ماهگی پس از تولد ما شاهد رشد و نمو روزانه اعضا بدن نوزاد خواهیم بود، به دلیل اینکه با رشد سیستم گوارشی احتمال تنش و افزایش تحرکات روده ای وجود دارد بروز علائم کولیک نوزاد نیز به مراتب بیشتر خواهد شد که در دوره های 4 ماهگی علائم با شدت بیشتری نیز دنبال خواهد شد.

کولیک نوزاد در چهار ماهگی

کولیک نوزاد در چهار ماهگی نیز به دنبال پیشرفت چشمگیر رشد اعضای گوارشی به خصوص سیستم روده ای به مراتب از دوره های قبلی بیشتر می شود (البته همانند شروع علائم کولیکی از 2 هفتگی) که هرچه به انتهای 4 ماهگی برسیم از علائم آن کاسته خواهد گردید.

تشخیص کولیک نوزاد از چند طریق امکان پذیر است؟

معمولا پزشکان اطفال برای تشخیص کولیک روده ای از راه های پاراکلینیکال نظیر آزمایش خون، رادیوگرافی و یا سونوگرافی استفاده نمی کنند زیرا علائم کولیک و گریه های بی وقفه در دوره های 2 هفتگی تا 4 ماهگی امری طبیعی است ولی روش های تشخیصی بالینی نیز وجود دارد که به واسطه آن ها بتوانیم تشخیص بدهیم که آیا گریه های بی امان کودک به دلیل کولیک روده است یا بیماری (اختلالی) دیگر! از مهم ترین روش های تشخیص کولیک روده در نوزاد بچه می توان به موازد زیر اشاره نمود:

گریه های بی وقفه

گریه های بی وقفه کودک در ماه هایی که بیشترین علائم از کولیک نوزادی مشاهده می شود یکی از راه های تشخیصی آسان برای تشخیص کولیک نوزاد می باشد، این گریه ها با روند 3"3"3 یعنی گریه و بی قراری های بی‌ وقفه بیش از سه ساعت در روز؛ بیش از سه روز در هفته و حداقل سه هفته خود را نشان می دهند که از ابزار های بالینی و فیزیکال بدن برای تعیین کولیک نوزادی می باشد.

عدم افزایش وزن مناسب در کودک

معمولا یک نوزاد با روند رشد طبیعی (به شرط داشتن تغذیه مناسب) در طول ماه باید 450 گرم افزایش وزن داشته باشد، نوزادانی که علائم حاد کولیک و دردهای گوارشی نمی توانند تغذیه مناسبی داشته باشند یا اگر تغذیه مناسبی نیز داشته باشند به دلیل تنش و استرس سوخت و ساز بالاتری نیز دارند با روند منفی افزایش مواجه می شوند که یکی از دلایلی مشخص در نوزادان تازه متولد شده کولیکی است، معمولا روند افزایش وزن کودکان کولیکی کمتر از ۱۵ گرم در روز می باشد.

سابقه مشکلات تنفس

داشتن سابقه اختلالات تنفسی در بدو تولد مانند سندرم زجر تنفسی که به دلیل عدم ترشح یا کم ترشح شدن سورفاکتانت بروز می کند می تواند از دسته سوابق بیماری باشد که کودکان با علائم کولیک را از سایر کودکان با علائم عمومی و یا نیاز کودک (گریه های طبیعی کودک) جدا کند.

افزایش دمای بدن

معمولا در نوزادان تازه متولد شده که علائم کولیک نوزادی را از خود نشان می دهند یکی از راه های افتراقی تشخیص کولیک نوزادی تب بالا می باشد، معمولا افزایش دمای بدن به دلیل گریه های شدید نوزاد و یا تنشی است که نوزاد در دوره کولیک آن را تجربه می کند.

استفراغ

معمولا نوزادان با علائم کولیک روده ای دچار استفراغ های متعدد به صورت سبز یا زرد، خونی یا بیش از ۵ بار در روز می شوند که بعد از تغذیه از شیر مادر به بیشترین حد ممکن نیز می رسد.

صدای قلب، ریه و شکم

یکی دیگر روش های فیزیکال اگزم برای تعیین اینکه کودک دچار کولیک نوزادی شده است یا با بیماری دیگری دست و پنجه نرم می کند سمع صدای قلب ریه و شکم است، در نوزاد دارای علائم کولیک سمع قلب طبیعی است؛ سمع ریه ها طبیعی است اما صداهای بابلینگ و حرکات روده وجود دارد.

تفاوت میان کولیک نوزاد و گریه نوزاد در چیست؟

بسیاری از مادران کولیک نوزاد را با گریه نوزاد اشتباه می گیرند، در کولیک نوزادی نیز امکان گریه وجود دارد اما مهیت و رنگ و بوی آن با سایر صدای گریه نوزاد متفاوت است، دانستن نوع گریه در هریک از انواع نیازهای بهداشتی و تغذیه ای، بیماری و علائم کولیک نوزادی می تواند مادر را در تعیین و پیشگیری شروع روند درمان کمک کند، از مهم ترین این تفاوت ها می توان به جدول زیر اشاره نمود:

درمان دارویی کولیک نوزاد به صورتی می باشد؟

سوال بسیاری از والدین برای کاهش یا برطرف کردن علائم قولنج نوزاد این است که "برای درمان قولنج نوزاد چکار کنیم؟" در این قسمت ما روش های دارویی را برای کاهش علائم کولیک نوزاد لیست کرده ایم اما نباید از یادببرید که روش های دارویی به صورت کلی نمی توانند در لحظه و فوری کولیک نوزاد را درمان کنند، همانطور که در ابتدای این مطلب هم اعلام شد کولیک نوزاد یک بیماری نیست که با دارو درمان شود بلکه باید دوره علائم با اصول و مراقبت های اصولی طی شود؛ اما در برخی موارد شکستن قولنج نوزاد با استفاده از روش های دارویی تجویز شده متخصص اطفال قابل انجام است، از مهم ترین داروهای مورد استفاده برای درمان قولنج نوزاد (کولیک نوزادی) می توان به موارد زیر اشاره نمود:

قرص درمان کوکلیک نوزاد

استفاده از قرص برای درمان کولیک نوزاد معمولا توسط متخصصین اطفال توصیه نمی شود مگراینکه شک به رفلاکس معده همراه با کولیک معده مطرح گردد، نباید فراموش کنیم که برخی از قرص ها برای درمان کولیک نوزادی تاحدود خیلی زیاد بی خطر هستند اما برخی دیگر می توانند با عوارضی نیز همراه باشند، از مهم ترین قرص ها برای درمان علائم کولیک نوزاد می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. سایتمتیکون
2. دایتمتیکون
3. دی سیکلومین
4. سایتروپیوم
5. قرص فاموتیدین

شربت درمان کولیک نوزاد

استفاده از شربت ها به دلیل اینکه با روش های راحت تری می توان از آن ها برای نوزاد استفاده نمود به نسبت قرص ها بیشتر توصیه می شود، برای درمان کولیک و علائم کولیک نوزادی استفاده از شربت نفخ نوزاد خارجی گریپ میکسچر توصیه می شود که طبق دستور پزشک باید مصرف گردد، نام شربت درمان کولیک نوزاد به شرح زیر می باشد:

• اینفاکول
• نرس هارویس
• کیدسی
• کاراوی
• کولایف
• بیولاکت
• ساب سیمپلکس
• کولیتیک
• واتر گریپ
• کامی کالم

پیشنهاد ویژه درمانی: سونوگرافی در منزل با تعرفه بیمه های تکمیلی

درمان فوری کولیک نوزاد با قطره

استفاده از قطره ها به دلیل تنظیم دوز تجویزی با قطره چکان حتی از شربت ها نیز سهولت استفاده بیشتری دارد، بهترین قطره برای کولیک نوزاد "قطره کولیک اید"  که از قطره های باکیفیت خارجی به حساب می آید؛ قطره کولیکید حاوی سایمتیکون، روغن رازیانه و شوید است که در کاهش علائم نفخ و قولنج نوزاد بسیار موثر می باشد، از بهترین قطره های دیگر مناسب برای نفخ و کولیک نوزاد می توان به کولیکز اشاره نمود؛ کولیکز (ColicEZ) فرآورده ‌ای ضد کولیک است که از سه ترکیب سایمتیکون، شوید و رازیانه تشکیل شده است، اسامی بهترین قطره برای کولیک نوزاد به همراه دستور و نحوه مصرف قطره به شرح زیر می باشد:

آمپول برای درمان کولیک نوزاد

به طور معمول استفاده از روش های تزریقی برای درمان کولیک روده نوزادان مرسوم نبوده و توسط پزشکان تجویز نمی گردد.

درمان خانگی کولیک نوزاد (معجزه درمان کولیک نوزاد )

همانطور که خدمتتان اعلام شد بهترین روش درمان سریع کولیک نوزادان به طور معمول شامل روش ‌هایی غیردارویی مثل ماساژ، تغذیه مناسب و ایجاد محیطی آرام برای نوزاد، تغذیه و شیردهی به آرامی، استفاده از صداهای دارای نویز سفید مشابه ساز صداهای رحمی، قنداق کردن و استفاده از پستانک های استاندارد می شود، بسیاری از متخصصان اطفال و نوزادان افزایش کیفیت مراقبت های در منزل از نوزاد را در قالب درمان خانگی کولیک نوزادان به والدین توصیه می کنند و والدین می خواهند که به جای استفاده از روش های دارویی پرمخاطره از درمان قولنج نوزاد خانگی استفاده کنند، درمان کولیک نوزاد در منزل به روش های خانگی شامل موارد زیر می شود:

گهواره برای کولیک نوزاد

استفاده از گهواره می تواند در کاهش علائم کولیک نوزاد تاثیر بسزایی داشته باشد، خواباندن کودک در گهواره می تواند در کاهش استرس، افزایش آرامش برای نوزاد و کاهش رفلکس معده با ایجاد آناتومی صحیح برای نوزاد تاثیر شگرف در کاهش علائم کولیکی روده نوزاد خواهد داشت، به نقل از دکتر هاروی کارپ (Harvey Karp)؛ نویسنده کتاب «شادترین کودک محله» ۳ ماه اول زندگی نوزاد را سه‌ ماهه چهارم بارداری می ‌نامد و اعتقاد دارد که استفاده از ابزارهای حمایتی نظیر گهواره می تواند در کاهش علائم استرس و تشدید کولیک نوزادی کمک کننده باشد.

قنداق کردن کودک با پاهای خم کرده

قنداق کردن می تواند در کاهش استرس، مهارکردن دست و جلوگیری از آسیب به صورت و چشم که می تواند سبب بروز درد و تشدید علائم کولیکی گردد (کاهش رفلکس مورو )، ایجاد زاویه مناسب جهت هضم بهتر دستگاه گوارش، جلوگیری از سوء هاضمه، تنظیم دمای بدن و افزایش رشد صحیح سیستم عضلانی و اسکلتی کمک کننده باشد، بهترین روش برای بهره بردن از قنداق کودک استفاده از قنداق کردن با پاهای خم کرده می باشد که می تواند با تاثیر بر روده سبب کاهش علائم شدید کولیکی و تسکین درد گردد، مراحل قنداق با پاهای خم کرده به شرح زیر می باشد:

1. ابتدا یک پارچه پنبه ای نخی مربعی را آماده کنید.
2. روی زمان پهن کنید.
3. از یک سمت دلخواه (ترجیا صلع شمال شرق به نسبت دید شما) آن را تا مرکز مربع تا کنید.
4. سر کودک را بیرون از چین ایجاد شده قرار دهید.
5. دست چپ کودک را به روی سینه بگذارید و از سمت چپ کودک پارچه را گرفته و به زیر کودک ببرید.
6. ضلع پایینی پارچه را به سینه کودک نزدیک کنید و آن را در چام ایجاد شده مرحله قبل فشاردهید.
7. ضلع سمت راست را برداشته و آن را دور کودک از سمت چپ به پشت نوزاد دور بزنید.

بیشتر بخوانیم: قیمت پرستار کودک در منزل سال جاری چقدره؟

مطمئن شوید کودک گرسنه نمی باشد

گرسنگی بیش از حد می تواند سبب افزایش تنش و استرس در کودک شود، از طرفی سوء هاضمه را در پی دارد و سبب چسبندگی روده و ایجاد یبوست constipation می شود، از همین رو توجه کنید که کودکان را گشنه نگذارید! علائم گرسنگی در نوزاد با بروز گریه، بی قراری، مکیدن دست، تکان دادن سر، لبخند، غر یا نق نق کردن، کشیدن پیراهن مادر برای دستیابی به سیر مادر و سینه های او همراه است که باید مادر به آن ها توجه کند.

استفاده از پستانک

استفاده از پستانک می تواند در کاهش علائم کولیک بسیار موثر باشد، استفاده از پستانک در کاهش علائم گریه کودک، پرت کردن حواس کودک و فراموشی درد ناشی از کولیک، کاهش نفخ معده ای، کمک در کنترل آروغ های بعد از غذا، کمک به خواب عمیق، شبیه ساز نزدیک به سینه مادر و تغذیه، جلوگیری از مکیدن انگشتان که می تواند آلوده باشد و سبب تشدید علائم کولیکی گردد، کمک به گرفتگی گوش ناشی از تغییر فشارمحیط و تشدید استرس و تنش کودک کمک کننده باشد، از همین رو نباید فراموش کنیم که برای کنترل علائم کولیکی نوزاد بهتر است از پستانیک های استاندارد استفاده نمود.

استفاده از اصوات صوتی

اصوات صوتی که به نام نویز سفید نیز نامیده می شوند در کاهش علائم درد کولیکی، کاهش استرس کودک و القا آرامش برای داشتن یک خواب عمیق کمک کننده می باشد، نزدیک ترین صدا به صدای رحمی نویز سفید می باشد که سبب آرامش خاطر و بازیابی خاطرات در رحم مادر می باشد، برای اینکه کودکان را آرام کنید سعی کنید از درآوردن صدا به خصوص واژه "هیس" استفاده کنید.

استفاده از صدای شسوآر برای کولیک نوزاد

استفاده از صدای سشوآر می تواند در کاهش علائم استرس، افزایش کیفیت خواب عمیق (خواباندن کودک) و تبع علائم کولیک نوزادی کمک کننده باشد، صدای سشوآر یک صدای نویز سفید است که شبیه ساز دقیقی از درون رحم مادر برای جنین تازه متولد شده می باشد.

صدای جاروبرقی برای کولیک نوزاد

استفاده از صدای جاروبرقی و پخش آن توسط گوشی یکی دیگر از راه هایی می باشد که برای کاهش علائم کولیک نوزاد به خصوص آرامسازی نوزاد و کنترل گریه نوزاد می توان استفاده نمود، با رفتارشناختی از کودکان محققان به این نتیجه رسیده اند برخی از کودکان به دلیل شباهت بالای صدای جاروبرقی به صداهای داخل رحم مادر با پخش شدن صدای جاروبرقی احساس آرامش پیدا می کنند و این عامل را می توان به مدت زمان دوران جنینی نوزاد تعمیم داد.

استفاده از شیشه شیر استاندارد

شیشه شیر استاندارد می تواند در کاهش نفخ، کاهش ورود هوا در هنگام خوردن شیر و کاهش رفلاکس معده نوزادان موثر باشد، نوزادانی که از شیشه شیر استاندارد استفاده می کنند به نسبت سایر گروه های نوزادی علائم به نسبت کمتری از نفخ و رفلاکس را از خود نشان می دهند و این عامل می تواند در کاهش علائم کولیک نوزادی و تنش و استرس نوزاد هم تاثیرگذار باشد، استفاده از شیشه شیر استاندارد به دلیل تحویل مقادیر استاندار شیر به نوزاد می تواند در هضم به موقع و موثر شیر نیز مناسب باشد.

ماساژ شکم نوزاد برای کاهش درد کولیک

طب فشاری که شامل ماساژ شکم کودک می باشد می تواند در تسکین درد، افزایش حرکات روده ای، کمک به هضم بهتر، کمک به خارج سازی گازهای محبوس شده در روده و همچنین کاهش فاکتورهای درد (پروستاگلاندین و کاته کولامین ها) تاثیر گذار باشد، نکته ای که باید به آن توجه گردد این است که نباید برای ماساژ شکم از فشار بیش از حد استفاده کنیم و در واقع باید ناحیه شکم نوزاد مالش داده شود، استفاده از ماساژ با روغن های گیاهی نظیر اسطوخودوس یا روغن زیتون و یا گیاه آنقوزه نیز می تواند تاثیر ماساژ را دوچندان کند.

ماشین سواری را فراموش نکنید!

سوار کردن نوزادی که دارای درد کولیکی روده می باشد و چرخاندن آن با ماشین می تواند در کاهش علائم درد کولیک نوزادان بسیار موثر باشد، این حالت در بسیاری از نوزادانی که والدین آن ها از آن استفاده کرده اند تاثیر بسیار مثبتی داشته و توانسته اند دوره های گریه متتمد و بی وقفه کودک را با آرامش بیشتری سپری کنند، برای این کار حتما باید به رعایت نکات ایمنی و حفظ جان نوزاد دقت فراوان گردد.

کودکتان را بغل کنید

بغل کردن کودک می تواند در کاهش استرس، افزایش حس توجه، افزایش ترشح هورمون های شادی بخش، احساس رضایت برای کودک، پرکردن تمرکز کودک و برقراری ارتباط عاطفی والدین با نوزاد تاثیر به سزایی داشته باشد، از همین رو می توانید برای کنترل علائم کولیک روده نوزاد خود از فرآیند بغل کردن و صحبت با نوزاد استفاده نمایید.

کودک را داخل پتو بپیچید

پیچاندن نوزاد دارای درد کولیکی روده می تواند سبب افزایش گرمایش ناحیه روده ای و کنترل تحرک هایی گردد که برای کودک می تواند سبب احساس درد شود گردد، برای این کار بهتر است از پتو های پنبه ای و نخی سبک استفاده کنید زیرا استفاده از پتوهای سنگین و ضخیم می تواند در فشار اضافی به احشاء شکم نوزاد و تشدید علائم محدودیت در تحرک و استرس بالا تاثیرگذار باشد.

بیشتر بخوانیم: آمپول سفتریاکسون ۵۰۰ برای کودکان

درمان قطعی کولیک نوزاد به چه صورتی است؟

به طور کلی هیچ درمان سریع و قطعی برای کنترل علام کولیک نوزاد وجود ندارد زیرا کولیک نوزاد بیماری نمی باشد بلکه یک وضعیت محدود کننده است که با علائمی نظیر گریه های بی وقفه، اختلال در افزایش وزن و عوارض جانبی نظیر افسردگی پس از زایمان مادر یا خستگی بیش از حد والدین همراه است، بهترین روش درمان کولیک نوزاد بقل کردن نوزاد، استفاده از تکنیک های تسکین دهنده مانند در آغوش گرفتن نوزاد، قنداق کردن نوزاد، پوزیشن به کنار خواباندن کودک پس از شیردادن جهت کاهش گاز و ناراحتی معده ای نوزاد، استفاده از صداهایی نظیر نویز سفید مانند "شوش" که یک صدای ریتمیک می باشد و مقلد صداهای رحمی است، تکان دادن یا تاب دادن ملایم نوزاد که احساس آرامش بخش را برای بیمار القا کند و استفاده از پستانک که می تواند یک مکیدن غیر مغذی را فراهم کند که برای بسیاری از نوزادان لذت بخش نیز می باشد.

درمان قولنج نوزاد در طب سنتی

درمان قولنج نوزاد با استفاده از طب سنتی از طریق تغذیه مناسب مادر و شیردهی تاثیر مثبت خود را می گذارد، مادر با تغذیه غذاهای غیرنفاخ می تواند در کاهش علائم قولنج نوزادی تاثیرگذار باشد، دکتر حسین رضایی ‌زاده دستیار ارشد دکترای تخصصی طب سنتی دانشگاه تهران در مقالات خود منتشر کرده است که اگر مادری طبع سرد داشته باشد می تواند این طبع را به کودک خود نیز منتقل کند و اگر مادر از غذاهای سرد به کرات استفاده کند می تواند با شیردهی علائم نفخ در نوزاد بیشتر دیده شود، از همین رو استفاده از رژیم غذایی مناسب و کاهش مصرف غذاهای نفاخ می تواند در کاهش علائم نفخ روده ای کمک کننده باشد، طبق دستورات غذایی منتشر شده در طب سنتی دکترخیراندیش و چکیده دستورات دکتر حسین رضایی زاده و سایر حکیمان طب سنتی بهترین غذاهایی که مادر می تواند در دوره شیردهی برای کنترل علائم کولیک نوزاد میل می کند شامل موارد زیر می شود:

1. مصرف روزانه یک فنجان دمنوش شیرین بیان، گشنیز، بادرنجبویه، کرفس و بابونه، مصرف رازیانه، آویشن یا زیره سبز
2. عدم استفاده از محرک هایی مانند کافئین و شکلات
3. استفاده کمتر از کلم بروکلی، کلم بروکسل، گل کلم، کلم سفید و بنفش
4. استفاده کمتر از خیار، گوجه‌ فرنگی، هندوانه، کدوتنبل، کدوسبز، گوجه ‌سبز،انار، کیوی، آلو، زردآلو، هلو، شلیل، توت ‌فرنگی
5. استفاده کمتر از لبنیات زیرا طبع سرد دارند
6. استفاده از عرق نعنا، دم کرده نعنا، آویشن، مواد غذایی با طبیعت گرم
7. تعیین محدودیت برای مصرف گندم
8. محدود کردن مصرف آجیل، بادام زمینی، مركبات، شكلات، گوجه فرنگی، قهوه، غذاهای دريايی در مادر
9. استفاده از ترنجبین هم به صورت شربت و هم دمنوش
10. استفاده از خرما معجزه برای درمان کولیک نوزاد
11. استفاده از عصاره نعناع یا عرقیات

بیشتر بخوانیم: نوار مغز در منزل برای کودکان به چه صورتی است؟

کولیک نوزاد چقدر طول میکشد تا برطرف گردد؟

به دنبال بروز علائم طاقت فرسای کولیک نوزادان والدین به خصوص مادران نوزادان مداوم سوال می کنند که "کولیک نوزاد کی تمام میشود؟" "کولیک نوزاد کی برطرف میشه؟" "کولیک نوزاد تا چند ماهگی ادامه دارد؟" باید خدمتتان عرض کنیم که کولیک نوزادی معمولاً بین 2 تا 5 هفتگی شروع می ‌شود و در حدود 3 تا 4 ماهگی بهبود می ‌یابد، تقریبا 15% از نوزادان کولیک نوزادی را تا دوره کودکی خود یعنی 1 الی 1 و نیم سال هم تجربه می کنند البته نباید نادیده بگیریم که به مراتب علائم، شدت و عوارض ناشی از کولیک نوزادان پس از 4 ماهگی به شدت فروکش کرده و این حالت در سنین بالاتر با علائم ضعیف تری همراه است.

تجربه مامانا برای کولیک نوزاد

سوال جالبی که همیشه پیش می آید این است که مامانا برای درمان کولیک از چه ترفندهایی استفاده کرده اند تا این دوره پرمخاطره اما شیرین را سپری کنند؟ وقتی به این سوال می رسیم یاد ضرب المثل " آتش از چنار پوسیده برآید! انجام کارهای سخت گاهی درپیران وخبرگان قوی تر است" میفیتیم، طبق بررسی های انجام شده از وبسایت های مختلف نظیر نی نی سایت، مادرشو، نی نی پلاس و نی نی بان و مطالعه نظریات مادران همچنین تعمیم این نظرات با نظریات مادربزرگان قدیمی می توانیم راه حل درمان کولیک با کره حیوانی یا پاستوریزه برای نوزاد را مطرح کنیم، تجربه مادربزرگان ایرانی نشان می دهد که در سالیان گذشته از دادن کره به نوازد برای نرم سازی روده ها استفاده میشده است و این مورد براساس تجربه گذشتگان کماکان برای مادران امرزی هم امری ملموس و راه حلی مناسب است که باید زیر نظر پزشکان متخصص اطفال نیز تایید گردد.

پیشگیری از کولیک نوزاد در بارداری

و اما همیشه پیشگیری بهتر از درمان است! اگر مادران ر دوره قبل از زایمان به یکسری از نکات جلوگیری کننده از کولیک نوزادی توجه کنند به مراتب می توانند با اثرات و شدت کمتر نشانه های کولیکی مواجه شوند، از مهم ترین راه کار های جلوگیری از کولیک نوزادی در دوران بارداری می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. کنترل استرس در دورن بارداری
2. انجام تمرینات ورزشی و بهبود شرایط سرکولیشن و جریان خون بند ناف
3. کم کردن تغذیه با غذاهای محرک و حساسیت زا
4. داشتن لایف استایل مناسب
5. کاهش دوره های کم خوابی و یا حتی بی خوابی
6. عدم مصرف داروهایی که می تواند در دسته داروهای بارداری قرار بگیرد
7. برنامه ریزی برای داشتن یک زایمان آسان و تخصصی
8. ارتباط مناسب مادر با همسر و انتقال محبت و آرامش از سوی همسر به مادر

جمع بندی و گرفتن نتایج نهایی

در جمع بندی باید خدمتتان بگوییم که کولیک نوزادی حالتی از بی قراری نوزاد است که از هفته دوم پس از زایمان شروع و تا 4 ماهگی با شدت مشخص ادامه می یابد، علائم کولیک نوزادی می تواند به صورت درد به همراه با گریه های بی وقفه نوزادان ظاهر گردد که هم برای کودک و هم برای والدین آزاردهنده و پرعوارض می باشد، معمولا درمان دارویی برای درمان قطعی کولیک نوزادی پیشنهاد نمی گردد زیرا همانطور که گفتیم قولنج نوزادی یک بیماری نیست اما برای برطرف کردن علائم و سرعت بخشیدن در عبور از این مرحله از زندگی کودک می توانیم به انجام روش های طبیعی و خانگی بسنده کنیم که در رابطه با آن توضیحات لازم به شما داده شد، امیدواریم زندگیتان به شیرینی یک حبه قند در کنار کودک و همسرتان باشد.