بارها برای من پیش آمده که بیماران با شکایت شدید درد در ناحیه پایین و متمایل به پشت که نشانه واضح درد سنگ کلیه است به اورژانس بیمارستان مراجعه کرده اند و با تزریق داروهایی نظیر سرم هیوسین و دیسیکلومین درمان موقت شده اند، علائم درد سنگ کلیه بسیار آزاردهنده و در برخی موارد غیرقابل تحمل می باشد به صورتی که نیاز فوری مداخله پزشکی خواهد داشت، در افرادی که به صورت پیاپی به علائم شدید درد کلیه دچار می شوند متخصص نفرولوژیست تجویز عمل جراحی لیزر سنگ کلیه را اتخاذ می کند تا با این روش جراحی بتوان سریعا درمان نهایی سنگ کلیه را اجرایی نمود، شکستن سنگ کلیه با لیزر به روش های مختلفی صورت می گیرد که مهم ترین آن عمل PCNL می باشد، تقریبا همگی پزشکان جراح کلیه و نفرولوژیست ها هم اعتقاد هستند که اگر بخواهیم عمل سنگ کلیه موفقیت آمیز باشد باید تمامی بیماران کاندید عمل PCNL به مراقبت های پس از عمل لیزر سنگ کلیه آگاه شوند، مراقبتهای بعد از سنگ شکن کلیه به بیماران کمک می کند هم دوره نقاهت با سرعت بیشتری انجام شود و هم عوارض احتمالی پس از عمل به کمترین حد ممکن کاهش یابد، از کلینیک درمان در منزل درمان نو در این مقاله با شما خواهیم بود تا در رابطه با روش مراقبت های بعد از سنگ شکن برون اندامی از نگاه پزشکان با شما صحبت کنیم و امیدواریم از این مطلب نهایت استفاده ببرید، اگر در انتهای مطالب سوالی ذهن شما را در خصوص مراقبت های بعد از سنگ شکن کلیه درگیر کرده است می توانید از طریق کامنت های انتهای مطالب آن را با ما درمیان بگذارید.
پیشنهاد ویژه درمانی: ویزیت متخصص نفرولوژی در منزل؛ اینجا کلیک کنید.
عمل لیزر سنگ کلیه چگونه عملی است؟
عمل لیزر سنگ کلیه (به انگلیسی: لیزر لیتوتریپسی (Laser Lithotripsy)) به روشی می گویند که در آن بدون جراحی باز پزشک با استفاده از یک کاتتر یورتروسکوپ و دستگاه لیزر هولمیوم اقدام به شکستن سنگ کلیه با لیزر می نماید، این روش به نسبت روش های قدیمی از مزمیت های بالایی نظیر کاهش ریسک ابتلا به عفوت، آسیب های ناخواسته در حین جراحی و جلوگیری از خونریزی فعال برخورار است، در این روش پزشک یا با استفاده از یک گاید مستقیما وارد پوست می شود و در نزدیک کلیه با ارتعاش امواج لیزر اقدام به سنگ شکنی می کند یا با استفاده از یورتروسکوپ وارد مجرای ادراری شده و از این طریق اقدام به سنگ شکنی می گردد، همانند سایر نظرات پزشکان مراقبتهای بعد از سنگ شکن کلیه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند که استاد ما در دوره پراتیک عملی واحد کلیه (آقای دکتر جلال عظیمیان) مثال 40 به 60 را برای اثرپذیری مراقبت های بعد از عمل لیزر سنگ کلیه بیان می داشتند (یعنی اگر موفقیت کامل از عمل 100% باشد 60% عمل و 40% مراقبتهای پس از عمل!)، گستره عمل سنگ کلیه به روش لیزر PCNL معطوف نمی گردد و انواع مختلفی از این روش ها در دسترس است، از مهم ترین انواع دیگر روش های سنگ شکنی کلیه ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- جراحی اندوسکوپیک سنگ کلیه (PCNL) یا لیزر سنگ کلیه
- سنگ شکن برون اندامی (ESWL)
- سنگ شکن درون اندامی (TUL)
- یورتروسکوپی (RIRS)
- جراحی باز و لاپاروسکوپی
بیشتر بخوانیم: علائم فیستول مقعدی به چه صورتی ظاهر میشود؟
عمل لیزر سنگ کلیه چقدر طول میکشد؟
به طو معمول 1 الی 2 ساعت متوسط زمان عمل لیزر سنگ کلیه PCNL تخمین زده می شود اما این زمان با توجه به تعداد سنگ، پوزیشن گیری سنگ ها، نوع جنس سنگ می تواند بیشتر و یا حتی کمتر نیز گردد، به طورمثال در برخی موارد زمانی که جنس سنگ اسید اوریک باشد به نسبت سنگ های کی اگزالاتی زمان کمتری برای شکستن سنگ نیاز است و همین موارد است که در زمان بندی نهایی سنگ شکنی تاثیر مستقیم می گذارد.
ایا بعد از سنگ شکن درد دارد؟
بله، پس از عمل سنگ شکنی کلیه به دلیل خراش هایی که در لوکیشن سنگ (معمولا بافت پوششی مجرای کلیوی) که شامل بخش (کالیس) فوقانی، میانی، یا تحتانی کلیه، لگنچه کلیه، بخش فوقانی، میانی یا تحتانی حالب و مثانه بروز می کند ما شاهد درد موقتی و طبیعی هستیم که نباید مدت دار و طولانی باشد، معمولا استفاده از رژیم دارویی تجویز شده پزشک نظیر قرص های ایبوپروفن و استامینوفن می تواند در کاهش درد پس از جراحی سنگ شکن کلیه موثر باشد.
پیشنهاد ویژه: خدمات تزریقات در منزل تهران شبانه روزی
علت درد بعد از سنگ شکن کلیه چیست؟
درد سنگ شکن کلیه معمولا به دلایلی نظیر کشش کپسول کلیه و اندام های مجاور (کبد، پانکراس، طحال) همچنین برش ناشی از ورود کاتتر و جراحات ناشی از عبور سنگ ها از مجرای تحت احتباس بروز می کند، امکان انقباضات ناگهانی پس از شروع فرآیند لیتوتروپسی پس از عمل وجود دارد که این عامل نیز می تواند در بروز درد تاثیرگذار باشد، به هرحال باید بدانید که تا 1 روز پس از عمل نیز درد سنگ کلیه طبیعی است اما اگر ادامه دار شود باید تحت بررسی قرار بگیرد.
چند روز بعد از سنگ شکن سنگ دفع می شود؟
سنگریزش و دفع سنگ از 1 روز اول پس از عمل تا حتی چندین هفته (معمولا 8 هفته) پس از عمل می تواند به طول بیانجامد، برخی از بیماران پس از 4 هفته از عمل نیز گزارش کرده اند که در حین ادرار کردن احساس دفع سنگ کلیه را داشته اند و این عامل به طور مشخص بستگی به ناحیه محصورشده سنگ و مقدار شکستگی سنگ و تعداد سنگریزه ها دارد.
تا چند روز بعد از سنگ شکن درد داریم؟
درد قابل توجه و نیاز به مداخله درمانی تسکینی بعد از سنگ شکن معمولا از 4 ساعت شروع و تا 24 ساعت پس از عمل می تواند ادامه یابد، ادامه دار شدن درد پس از 1 روز گذشته از عمل به دلایلی نظیر عفونت، التهاب مزمن مجرا، آسیب به بافت پوششی به دلیل حرکت سنگ و جراحت های جراحی می باشد، اگر درد حاد تیز و برنده از 24 ساعت بیشتر متجاوز کرد بهتر است با پزشک خود مشورت های لازم را انجام دهید.
بیشتر بخوانیم: شایع ترین علت انسداد روده چیست؟
چرا مراقبت های بعد از عمل لیزر سنگ کلیه با اهمیت است؟
به طورکلی پزشکان معتقد هستند که جراحی های برداشتن سنگ کلیه از اهمیت بسیار بالایی جهت جلوگیری از بروز عوارض حاد کلیوی مانند کاهش عملکرد کلیه، سوزش ادرار و خونریزی برخوردار هستند اما معمولا عمل جراحی موفقیت آمیز خواهد بود که به مراقبت های بعد از عمل لیزر سنگ کلیه بیشتر توجه شود، به طورمثال اگر بعد از عمل لیزذ سنگ کلیه به مقدار کافی آب ننوشید علائم دهیدراتاسیون می تواند درد و خونریزی شدیدی را به همراه داشته باشید که وبسایت puneurologist.in به آن اشاره مستقیم داشته است:
Hydration is Key: After laser kidney stone treatment, it is crucial to stay well-hydrated to help flush out any remaining stone fragments and prevent the formation of new stones. Aim to drink plenty of water throughout the day, as recommended by your doctor
هیدراتاسیون کلید اصلی است: پس از درمان سنگ کلیه با لیزر، بسیار مهم است که به خوبی هیدراته بمانید تا به دفع قطعات سنگ باقی مانده و جلوگیری از تشکیل سنگ های جدید کمک کند. طبق توصیه پزشک، در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید.
11 مورد مراقبت های بعد از عمل لیزر سنگ کلیه از نگاه پزشکان
اما می رسیم به مهم ترین قسمت این مطلب یعنی مراقبت های بعد از عمل لیزر سنگ کلیه با 11 روش تخصصی که پزشکان آن ها را تایید و به بیماران خود اعلام می نمایند، دانستن روش های مراقبت پس از عمل سنگ شکن می تواند در کاهش خطرات و عوارض ناشی از عمل و کاهش دوره نقاهت بیماری بسیار کمک کننده باشد، دوستانه پیشنهاد می کنیم اگر شما هم کاندید انجام PCNL یا سنگ شکنی لیزری کلیه هستید این روش ها و توصیه ها را جدی بگیرید و آن را در وره نقاهت خود اجرایی نمایید:
| ردیف | توصیه پس از عمل PCNL | توضیح کاربردی |
| 1 | استراحت کافی | حداقل ۳ روز اول پس از عمل، فعالیت سنگین ممنوع؛ به بدن فرصت ترمیم بدهید. |
| 2 | مصرف مایعات فراوان | بزرگسالان روزانه ۲.۵–۳ لیتر آب، کودکان ۱.۵–۲ لیتر برای رقیق کردن ادرار و بهبود عملکرد کلیه. |
| 3 | بهترین نوشیدنی: آب | آب ساده، بدون افزودنی، بهترین گزینه برای افزایش حجم مایعات و دفع رسوبات. |
| 4 | پرهیز از نوشیدنی های کافئین دار | قهوه، چای پررنگ، نوشابه انرژی زا باعث انقباض عضلات و افزایش درد می شوند. |
| 5 | اجرای دقیق رژیم دارویی پزشک | مصرف به موقع و کامل داروهای تجویز شده برای پیشگیری از درد، التهاب و عفونت. |
| 6 | توجه به خون یا لخته در ادرار | مشاهده خون یا لخته پس از عمل طبیعی است، اما در صورت تداوم یا شدت باید به پزشک اطلاع داد. |
| 7 | نوشیدنی های مفید با پتاسیم و ویتامین C | آبلیمو، آب هندوانه، چای سبز کمرنگ به بهبود فیلتراسیون کلیه و تقویت ایمنی کمک می کنند. |
| 8 | پرهیز از نوشیدنی های صنعتی و رنگی | ماء الشعیر طعم دار، نوشابه و قهوه غلیط در دوره نقاهت ممنوع. |
| 9 | پایش درد و علائم التهاب | درد شدید، تب یا تورم می تواند نشانه عفونت باشد؛ به پزشک گزارش شود. |
| 10 | ویزیت پیگیری | مراجعه منظم طبق برنامه پزشک برای بررسی عملکرد و سلامت کلیه ها. |
| 11 | نکات عمومی بهداشتی | عدم مصرف الکل، امکان استحمام از روز بعد، حفظ بهداشت ناحیه عمل برای پیشگیری از عفونت. |
1) حداقل 3 روز استراحت کافی بعد از عمل سنگ کلیه را در نظر بگیرید
پس از عمل سنگ کلیه ممنوعیت حرکتی را نخواهید داشت اما پزشکان برای کاهش دوره نقاهت پیشنهاد می کنند که 3 الی 5 روز استراحت کافی در دستور کار شما قرار بگیرد، انجام حرکات سنگین یا فعالیت شدید نظیر کار با آهن آلات، باربری، ورزش های حرفه ای و برداشتن اجسام سنگین تا 5 روز ممنوع است، سعی کنید 24 ساعت اول نیز حرکات خود را محدود به پیاده روی کنید و از فعالیت های پرتنش خودداری بمل بیاورید، اگر کارمند یا دانشجو هستید سعی کنید به مدت 3 الی 5 روز مرخصی لزم را اتخاذ نمایید.
2) مصرف مایعات را در دستور کار قرار دهید
بهترین نوشیدنی پس از عمل سنگ کلیه (لیزر PCNL) آب آشامدینی می باشد، آب می تواند سبب رقیق کردن ادرار و عملکرد بهتر کلیه گردد، پیشنهاد می شود روزانه 2.5 الی 3 لیتر آب در بزرگسالان و 1.5 الی 2 لیتر آب در کودکان پس از عمل سنگ شکن باید مصرف گردد، آب حجم مایعات را افزایش می دهد همچنین دفع رسوبات را نیز بیشتر می کند، اما باید در نظر بگیرید که مایعات حاوی کافئین به دلیل انقباض عضلات صاف و مخطط می تواند در ایجاد درد موثر باشد و از همین رو باید در مصرف آن ها پرهیز کنید.
پیشنهاد ویژه درمانی: سرم تراپی در منزل با مجرب ترین کارشناسان پرستاری، برای مشاهده و درخواست کلیک کنید.
3) رژیم دارویی پزشک را دقیقا اجرایی کنید
معمولا برای بیماران کاندید جراحی لیزر سنگ کلیه پزشک از داروهای NSAID یا ضد التهاب غیراستروئیدی استفاده می کند، در برخی موارد که التهاب ناشی از سنگ کلیه با بررسی های انجام شده توسط پزشک بالا باشد احتمال استفاده از آنتی بیوتیک هایی نظیر آموکسی سیلین، تری متوپریم سولفامتوکسازول وجود خواهد داشت، برای کاهش درد می توانید از داروهایی نظیر ابوپروفن و استامینوفن استفاده نمایید.
4) به علائم خون در ادرار بعد از عمل سنگ کلیه توجه کنید
در برخی موارد پس از عمل لیزر سنگ کلیه هماچوری یا خونریزی از مجرای ادراری مشاهده می گردد، وجود هماچوری ادرار به مقدار اندک و رنگ روشن تر تا 48 ساعت اولیه پس از سنگ شکنی کلیه نیز طبیعی است که این خونریزی می تواند به دلیل خراش مجرای ادراری توسط سنگ های شکسته شده و یا آسیب های ناشی از جراحت های جراحی بروز کند، در برخی موارد نیز علت خونریزی دهیدراتاسیون شدید کلیه است که در واقع فیلتریشن کلیه پمپاژ خون به جای آب می باشد، به دنبال بروز خونریزی و هماچوریک شدن ادرار احتمال بروز لخته یا کلات خونی نیز وجود دارد که ته نشین شدن خون در کف مثانه از دلایل آن می باشد، اگر دچار خونریزی از ادرار شده اید و با مصرف مایعات مقدار آن کم نمی شود بهتر است با پزشک خود مشورت کنید، به طور مثال انجام تزریق سرم در منزل می تواند در کاهش علائم خونریزی کمک کننده باشد.
5) آبلیمو، آب هندوانه و چای سبز کمرنگ بهترین نوشیدنی بعد از عمل سنگ کلیه
پزشکان نفرولوژولیست معتقد هستند نوشیدنی های دارای پتاسیم و سدیم کافی همچنین ویتامین C می توانند به عنوان بهترین نوشیدنی هم از جهت افزایش عملکرد و فیلتریشن کلیه ها هم از جهت افزایش سطح قدرت ایمنی بدن مورد استفاده قرار بگیرند، از مهم ترین نوشیدنی هایی که می توان به عنوان افزایش دهنده حجم مایعات پس از عمل سنگ شکن کلیه ها PCNL استفاده نمود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آبلیمو
- آب هندوانه
- چای سبز کمرنگ
- آب جوشیده ولرم با عسل
- ماء الشعیر طبیعی تلخ
نوشیدنی هایی نظیر ماء الشعیر با اسانس طعم دار و رنگی، نوشابه و قهوه غلیط و چای پررنگ سیاه در دوره نقاهت پس از عمل لیزر سنگ کلیه ممنوعیت دارد، درصورت نیاز به مشاوره تغذیه در منزل اینجا وارد شوید.
6) به علائم درد بعد از عمل لیزر سنگ کلیه توجه داشته باشید
درد تا 24 ساعت پس از عمل طبیعی است نگران نباشید! اگر علائم درد شما تا 72 ساعت ثابت باقی مانده و سوزشی و تیز است به صورتی که با قرص های مسکن هم قبل کنترل نیست بهتر است با پزشک خود مجدد مشورت نمایید، درد زیاد می تواند ناشی از التهاب و آسیب به بافت مجرای ادراری و کلیه باشد که در لیزر سنگ کلیه محتمل است، بازهم تکرار می کنیم که اگر درد شما به همان قوت روزهای قبل از عمل ادامه دار است بهتر است هرچه سریعتر با پزشک خود مشورت نمایید شاید نیاز به سونوگرافی مجدد کلیه و مجاری ادراری نیز داشته باشید.
7) علائم التهاب و عفونت ناحیه عمل را پایش کنید
معمولا پس از عمل PCNL یا لیزر سنگ کلیه احتمال بروز التهاب حالب ها، یورترا (پیشابراه)، گلومرول و توبول ها وجود دارد که به دلیل سکشتن سنگ ها، عمل جراحی، تحرک سنگ ها و خراش هایی می باشد که در این مجرا رخ می دهد، اگرعلائم التهاب برطرف نگردد می تواند سبب بروز عفونت احتمالی نیز شود، برای کاهش خطرات عفونت مجرای ادراری و التهاب کلیه بهتر است به صورت دقیق دستورات دارویی پزشک را مبنی بر مصرف داروهایی نظیر ایبوپروفن یا سلوکسیب دنبال کنید، اگر برای شما آنتی بیوتیک تجویز شده است سعی کنید سرتایم آن را منصرف کنید، اگر علائم عفونت به صورت ادرار تیره یا خونی، بد بو و سوزش آور بیش از 24 ساعت از عمل مشاهده گردید بهتر است با پزشک خود مشورت نمایید.
بیشتر بخوانیم: متخصص داخلی ویزیت در منزل را چگونه اجرا می کند؟!
8) برنامه ویزیت مجدد را طبق دستور پزشک اجرا کنید
پزشکان متخصص جراحی کلیه و مجرای ادراری به دنبال انجام عمل جراحی PCNL برای بیمار تایم ویزیت مجدد جهت بررسی و رسیدگی به پیشگیری ثانویه را تنطیم می کنند، معمولا 21 الی 28 روز پس از عمل نیاز است شما به مطب، کلینیک، درمانگاه کلیه و یا بیمارستان مراجعه کنید، برنامه ویزیت مجدد پس از عمل جراحی کلیه و مجرای ادراری را دقیقا طبق دستور پزشک دنبال کنید و آن را اجرا نمایید.
9) نوشیدن الکل و مشتقات آن ممنوع!
الکل به 4 دلیل پس از عمل جراحی PCNL یا لیزر سنگ کلیه می تواند خطرساز باشد، این 4 دلیل به شرح زیر می باشد:
- الکل می تواند سبب بروز دهیدراتاسیون کلیه به دلیل خاصیت ادرارآوری خود گردد
- الکل با بسیاری از آنتی بیوتیک ها و داروهای ضدالتهاب تداخل دارد و اثر رژیم دارویی را به شدت کاهش می دهد
- ضعف سیستم ایمنی بدن به دنبال الکل بروز می کند
- الکل دارای خاصیت ضد انعقادی می باشد و می تواند خونریزی را بیشتر کند
استفاده از مشروبات الکلی و مشتقات آن حداقل تا 7 روز پس از عمل لیزر کلیه ممنوع است هرچند که پیشنهاد می کنیم به طورکامل این ماده مضر برای بدنتان را کنار بگذارید.
10) استحمام و دوش گرفتن 1 روز پس از عمل سنگ شکن ممنوعیت ندارد
باید بدانید دوش گرفتن پس از عمل سنگ شکن کلیه منعی ندارد اما بهتر است تا 24 ساعت از تغییر دمای بدن خود خودداری کنید، استحمام می تواند جریان خون را افزایش دهد و افزایش جریان خود می تواند در افزایش پمپاژ و عملکرد کلیه ها تاثیرگذار باشد، پس پیشنهاد و توصیه میشود که از روز بعد از عمل استحمام کنید و از حمام کردن نهایت لذت را ببرید.
بعد از عمل لیزر سنگ کلیه چی بخوریم؟
شاید سوالی که برای بیماران کاندید لیزر سنگ کلیه پیش می آید این باشد که پس از عمل لیزر سنگ کلیه چی بخوریم که سریعتر خوب بشیم؟ ما در این قسمت لیستی از مهم ترین موادغذایی مناسب برای دوره نقاهت بعد از عمل لیزر سنگ کلیه را SORT کرده ایم، پیشنهاد میشود بعد از عمل لیزر سنگ کلیه موارد زیر مصرف گردد:
مصرف مایعات سالم
روزانه ۲.۵ تا ۳ لیتر آب (برای بزرگسالان)، آب ولرم با لیمو تازه، آب هندوانه، چای سبز کم رنگ یا دمنوش بابونه استفاده کنید، شاید مهم ترین نکته غذایی که باید به آن توجه کنید همین مصرف مایعات کافی باشد فقط توجه کنید که مایعات را در طول روز و به صورت پراکنده بنوشید.
استفاده از میوه های پرآب
برای کاهش دوره نقاهت خود می توانید از میوه های پرآب مانند سیب، پرتقال، گریپ فروت، انگور، توت فرنگی، بلوبری استفاده نمایید، فقط توجه کنید که میوه ها حتماً تازه و شسته شده باشند تا ویتامین C و فیبر کافی را بتوانید دریافت کنید.
استفاده از سبزیجات تازه
سبزیجاتی نظیر کاهو، خیار، کرفس، کلم بروکلی، جعفری سرشار از آنتی اکسیدان و فیبر هستند که می تواند به کاهش علائم التهاب و عفونت کمک کند، حتما از رژیم غذایی پرفیبر در طول نقاهت عمل لیزر کلیه استفاده کنید.
استفاده از پروتئین ها سبک
استفاده از مواد غذایی پرپر.تئین اما سبک و کم چرب نظیر گوشت های سفید تازه (مرغ یا ماهی بخارپز یا گریل، تخم مرغ آب پز و ماست کم چرب) می تواند در افزایش قدرت بازسازی سلول های آسیب دیده کلیه کمک کننده باشد، سعی کنید در دوره نقاهت مصرف گوشت قرمز را محدود کنید.
غلات کامل را در دستور کار قرار دهید
نان سبوس دار، جو دوسر، برنج قهوه ای برای انرژی پایدار و کاهش اسید اوریک ادرار بسیار مفید هستند، همچنین غلات می تواند در تنظیم اسید و باز خون و همچنین کاهش احتباس مدفوع و فشار به مثانه کمک کننده باشد.
جمع بندی و گرفتن نتایج نهایی
در جمع بندی باید خدمتتان اعلام کنیم که عمل لیزر سنگ کلیه که با نام PCNL نیز شناخته میشود یک عمل تهاجمی یا INVASIVE است که می تواند در کاهش علائم درد شدید سنگ کلیه کمک کننده باشد، این عمل به گفته بسیاری از پزشکان متخصص نفرولوژیست و اورولوژیست بسیار کاربردی است و برای دستیابی به نتایج نهایی ناشی از عمل؛ آموزش و استفاده از روش های مراقبت پس از عمل لیزر سنگ کلیه نیز می تواند بسیار مهم باشد، در این مقاله در رابطه با 11 روش تخصصی مراقبت پس از عمل جراحی سنگ شکن کلیه توصیه های کاربردی را خدمتتان ارائه نموده ایم تا بدانید و بتوانید دوره نقاهت را به سرعت سپری نمایید، امیدواریم از این مطلب نهایت استفاده را برده باشید، درمان نو دوست دار سلامتی شما.
.png)
